Stanistaw August Poniatowski uspokajat Stempkowskiego, ktory jednak w dalszym ciqgu wykazywat niepokoj: „niechby tyle Mitosciwy Krolu zostato, bym nieszcz?sliwq t? pewnosc wiedziat, a reszt? pozostatego wyprzedat majqtku, jakbym si? miat sromotnie gdzie dostac" [3, 591].
Na poczqtku listopada 1783 r. wydawato si?, ze korpusy rosyjskie pozostanq dtuzszy czas na terytorium Rzeczypospolitej, poniewaz poszczegolne oddziaty udaty si? na leza zimowe. Korpus Sottykowa rozlokowat si? w wojewodztwie bractawskim, gtownie w powiecie latyczowskim, od Niemirowa przez Winnic? do Nowego Konstantynowa. O korpusie Repnina brak danych zrodtowych. Po akceptacji przez Turcj? drugiej konwencji w Ainali-Kawak, zawartej na poczqtku 1784 r., armia rosyjska opuscita granice Rzeczypospolitej.
Po wkroczeniu korpusow rosyjskich i oddziatu Fadiejewa, w kontekscie konfliktu wokot Krymu, epidemii dzumy etc. sytuacja dywizji ukrainskiej i podolskiej stata si? trudna. W tych warunkach dowodca dywizji, generat lejtnant Stempkowski, nie majqcy mozliwosci podj?cia bardziej zdecydowanych dziatan, grat na zwtok?, ttumaczyt swojq postaw? i swoich podkomendnych tak zwanymi trudnosciami obiektywnymi, kierowat pracami wywiadowczymi o jednostkach rosyjskich i sytuacjq poza granicami panstwa. Taktyka Stempkowskiego miata petne poparcie Stanistawa Augusta Poniatowskiego. Krol znat swojego faworyta od niemal 30 lat, w petni mu ufat, potrzebowat go wprawdzie w Warszawie, ale wobec wydarzen w 1783 r. zyczyt sobie, aby Stempkowski pilnowat spraw na kresach potudniowo-wschodnich. W trudnych okolicznosciach kontaktow z armiq rosyjskq sprawdzita si? zdecydowana wi?kszosc kadry dowodczej dywizji.
Zrodta i literature
Archiwum Gtowne Akt Dawnych w Warszawie. - Militaria z Jabtonny. - Nr 1.
Archiwum Gtowne Akt Dawnych w Warszawie. - Militaria z Jabtonny. - Nr 4.
Biblioteka im. Czartoryskich w Krakowie. - Nr 688.
Cronin V. Katarzyna II. Imperatorowa Wszechrosji. - Krakow, 2000.
Fisher A.W. Russian Annexation of Crimea 1772-1783. - Cambridge 1970.
Historia dyplomacji polskiej. - T. II: 1572-1795. - Red. Wojcik Z. - Warszawa, 1982.
Montefiore S.S. Potiomkin. Ksiqz? Ksiqzqt. - Warszawa, 2006.
Podhorodecki L. Chanat krymski i jego stosunki z Polskq w XV-XVIII w. - Warszawa, 1987.
Srogosz T. Dzuma ujarzmiona? Walka z czarnq smierciq za Stanistawa Augusta. - Wroclaw, 1997.
Srogosz T. Pokonanie hajdamakow jako podstawa znaczenia Jozefa Gabriela Stempkowskiego na prowincji szlacheckiej // Ukrainsko-polskij naukovij diatog v Umani. - Uman-Gniezno-Lancut-Cz?stochowa, 2009.
Srogosz T. Zakres dziatalnosci Rady Nieustajqcej w systemie politycznym Rzeczypospolitej w latach 17751788 // Prace Naukowe Wyzszej Szkoty Pedagogicznej w Cz?stochowie. - Seria: Zeszyty Historyczne. - 1998. - Z. 5.